Na negen maanden zwangerschap is het eindelijk zover. Je baby komt ter wereld en je wilt natuurlijk dat de bevalling zo vlot mogelijk verloopt. Als er geen medische noodzaak is moet je voordat het zover is een beslissing nemen. Ga je thuis bevallen of in een ziekenhuis? Hier vind je informatie die je kan helpen om te beslissen of je thuis of in het ziekenhuis wilt bevallen.

Thuis bevallen

Zijn er geen complicaties, ligt het kindje goed met het hoofdje naar beneden ingedaald. En is er geen medische noodzaak om in het ziekenhuis te bevallen? Dan mag je en kan je ervoor kiezen om thuis te bevallen onder begeleiding van een verloskundige.

Waar moet je op letten als je thuis gaat bevallen

Je hebt besloten thuis te bevallen waar moet je aan denken en rekening mee houden als je thuis bevalt:

• Kraampakket, je hebt alles wat je nodig hebt voor een bevalling.
• Zorg dat er stromend water is op dezelfde verdieping.
• Verhoog zo nodig je bed met klossen die je kunt huren bij de thuiszorgwinkel. Zorg dat je bed minimaal 80 cm hoog is.
• Er kan altijd tijdens de bevalling besloten worden om toch in het ziekenhuis te bevallen. Zorg dat je snel en makkelijk vervoerd kan worden. Denk bijvoorbeeld aan een steile trap, zorg dat als er complicaties optreden je eventueel vervoerd kan worden op een brancard. Zorg dat je een koffertje hebt klaar staan voor een ziekenhuis opname.
• Je kindje ligt in de juiste positie en jullie zijn beiden gezond.

Is thuis bevallen net zo veilig als in het ziekenhuis?

Uit onderzoek is gebleken dat thuis bevallen net zo veilig is als in het ziekenhuis. Toch blijft het een discussie wat nou veiliger is. Vijfentwintig procent van de Nederlandse zwangere vrouwen bevallen thuis. Dat is vergeleken met andere Europese landen vrij hoog, slechts een paar procent van de westerse zwangere vrouwen bevalt thuis en dus niet in het ziekenhuis. Uit internationaal onderzoek kwam Nederland naar voren als land met een hoge babysterfte. Toch kan er geen verband worden gelegd met de grote hoeveelheid thuisbevallingen in Nederland en de hoge babysterfte in vergelijking met andere westerse landen zegt onderzoeker Simone Buitendijk van TNO. Thuis bevallen is net zo veilig als in het ziekenhuis.

Waarom thuis bevallen?

Steeds meer vrouwen kiezen ervoor om thuis te bevallen, maar waarom? Waarom de kennis van een dokter in een ziekenhuis met alle medische apparatuur weigeren om gewoon thuis te kunnen bevallen? Het antwoord op die vraag is vrij eenvoudig. De bevalling is voor de vrouw bijzonder stressvol. Het is niet alleen fysiek erg zwaar, maar ook mentaal. Een vertrouwde en warme omgeving kan er voor zorgen dat er tijdens de bevalling een gevoel van rust ontstaat. De belangrijkste reden waarom vrouwen er steeds vaker voor kiezen om thuis te bevallen is dan ook de vertrouwde omgeving en het feit dat bezoek gewoon thuis kan komen en niet naar een ziekenhuis hoeft.

Voordelen van thuis bevallen

• Je hoeft niet met weeën al puffend vervoerd te worden naar het ziekenhuis. Dit kan vrij stressvol zijn.
• Als je thuis bevalt ben je al in je eigen omgeving. Hierdoor ben je waarschijnlijk meer ontspannen dan in het ziekenhuis.
• Je bent al thuis, na de bevalling kan je direct douchen onder je eigen douche en weer in je eigen bed liggen.
• Geen eigen bijdrage. Bij een thuisbevalling hoef je geen eigen bijdrage te betalen. Bij een ziekenhuisbevalling hangt dit af van je zorgverzekering en of er een medische noodzaak is.
• Je bent in je eigen omgeving, bij een bevalling is het belangrijk dat je ontspannen bent. In je eigen omgeving voel je je meestal relaxter dan in een ziekenhuis

 Nadelen van thuis bevallen

• Als er tijdens de bevalling toch complicaties optreden moet je alsnog naar het ziekenhuis.
• Er zijn geen gynaecologen en kinderartsen in de buurt die als dit nodig is heel snel naast jouw bed kunnen staan.
• Je kunt niet kiezen voor pijnbestrijding bijvoorbeeld voor een ruggenprik.

Wordt een thuisbevalling vergoed door de zorgverzekering?

Een bevalling brengt vele kosten met zich mee. Gelukkig worden de kosten van een thuisbevalling vergoed vanuit de basisverzekering. Wil je toch in het ziekenhuis bevallen, maar is hiervoor geen medische noodzaak? Dan moet je een eigen bijdrage betalen, tenzij je hiervoor natuurlijk aanvullend verzekerd bent. Is er wel een medische noodzaak waardoor je in het ziekenhuis moet bevallen, dan worden alle kosten van de ziekenhuisbevalling gewoon gedekt door de basisverzekering. Hiervoor geldt geen eigen risico.

Poliklinische bevalling

Niet alle vrouwen willen thuis bevallen, sommigen bevallen liever in het ziekenhuis met alle medische apparatuur, artsen en pijnstillingsmiddelen in de buurt.

Als er in het ziekenhuis, kraamhotel of geboortecentrum bevallen wordt dan noem je dit: een poliklinische bevalling. Bij een poliklinische bevalling word je gewoon begeleid door je eigen verloskundige. Meestal ga je bij een poliklinische bevalling binnen 24 uur weer naar huis en word je niet in het ziekenhuis opgenomen.

Verschil ziekenhuisbevalling en poliklinisch bevallen

Vaak wordt een klinische bevalling ook wel een ‘ziekenhuisbevalling’ genoemd. Er is echter een groot verschil tussen een ‘poliklinische bevalling’ en een ‘ziekenhuisbevalling’. Bij een ziekenhuisbevalling is er een medische noodzaak om in het ziekenhuis te bevallen en wordt de bevalling begeleid door een gynaecoloog. Bij een poliklinische bevalling is er zelf voor gekozen om in het ziekenhuis te bevallen en dus geen medische noodzaak. Ook word je dan gewoon begeleid door je eigen verloskundige. Een ziekenhuisbevalling wordt volledig vergoed door de basisverzekering. Een poliklinische niet, hiervoor dien je een eigen bijdrage te betalen.

Waarom in een ziekenhuis bevallen?

Het is van belang dat je rustig en ontspannen blijft. Bevallen in het ziekenhuis kan je een geruststellend gevoel geven. In een handomdraai kunnen alle specialisten naast je bed staan met de juiste apparatuur en pijnstillers. Ook vind je het misschien fijn dat dat je ‘geen rommel’ in je eigen huis hebt en mochten er complicaties optreden je niet vervoerd hoeft te worden.

Voordelen ziekenhuis bevallen

In het ziekenhuis bevallen kan je geruststellen. Het kan zijn dat het je een fijn gevoel vindt dat er een team van specialisten, apparatuur en pijnstillers binnen handbereik zijn. Ook hoef je niet eerst nog naar het ziekenhuis vervoerd te worden mochten er toch complicaties optreden, dit kost natuurlijk ook weer tijd en kan zeer veel stress opleveren.

Nadelen ziekenhuis bevallen

Indien er medische noodzaak is voor een ziekenhuisbevalling worden alle kosten vergoed door de basisverzekering. Kies je er echter zelf voor om in het ziekenhuis te bevallen, dan moet je meestal een eigen bijdrage betalen. Ook ben je  in een voor jouw onbekende omgeving. Je moet je proberen te ontspannen tijdens de bevalling. Een onbekende omgeving maakt dit misschien moeilijker.

Ziekenhuisbevalling met medische noodzaak

Soms is het geen kwestie van voorkeur, maar is het noodzakelijk om in een ziekenhuis te bevallen. Denk maar eens aan wanneer er een kans bestaat dat de baby een afwijking heeft, niet goed groeit of te vroeg geboren wordt. In dit geval zou het onverantwoord zijn om de bevalling thuis door te laten gaan. Het grote voordeel van een ziekenhuis is en blijft de kennis en natuurlijk ook de medicatie die er binnen handbereik zijn. Dat je niet thuis bent moet je in zo’n geval dan maar voor lief nemen.

Reden om in het ziekenhuis te bevallen:

Een meerling

Bij een meerling is de kans op complicaties vaak groter en wordt er uit voorzorg vaak gekozen voor een ziekenhuisbevalling.

Keizersnede

Het kan voor de bevalling al bekend zijn dat een keizersnede nodig is. Uiteraard wordt het dan een ziekenhuisbevalling.

Vroeggeboorte

Als de bevalling voor de 37e week van de zwangerschap begint gaat het om een vroeggeboorte. Het kindje heeft dan direct na de geboorte extra medische verzorging nodig.

De ligging van je baby

De ligging van je baby is heel belangrijk. Is je baby niet ingedaald. Heeft de baby niet de ideale achterhoofdsligging, maar bijvoorbeeld een stuitligging. Dan wordt er gekozen voor een ziekenhuis bevalling.

Eerdere bevalling die moeizaam verliep

Ben je al eerder bevallen en ging de bevalling erg moeizaam of speelde er complicaties op, dan wordt er vaak aangeraden om de bevalling in het ziekenhuis plaats te laten vinden.

Afwijkende hoofdliggingen

De ideale ligging van de baby is de achterhoofdsligging. Toch ligt de baby niet altijd in deze ideale ligging. Het kan zijn dat de baby in een afwijkende hoofdligging heeft. Een afwijkende hoofdligging heeft vaak extra begeleiding nodig met soms een keizersnede als gevolg.
Verschillende afwijkende hoofdliggingen zijn:

Voorhoofdsligging

Bij een voorhoofdsligging ligt het voorhoofd van de baby naar beneden in plaats van het achterhoofd. Een baby die in voorhoofdshouding ligt wordt bijna altijd gehaald met een keizersnee, omdat er meer ruimte nodig is in het bekken en de meeste vrouwen deze ruimte niet hebben.

Aangezichtsligging

Bij een aangezichtsligging ligt het gezichtje van de baby naar beneden. De ontsluiting komt slecht op gang door onvoldoende druk op de baarmoedermond die wordt veroorzaakt doordat de doorsnede van het gezicht groter is dan de doorsnede van het achterhoofd. Dus is er een hele grote kans op een keizersnee.

Dwarsligging

Bij een dwarsligging die zelden voorkomt ligt de baby met zijn ruggetje naar beneden en dwars in de baarmoeder. Aangezien de kans zeer klein is dat de baby
zich nog draait op het moment van de bevalling wordt er altijd besloten tot een keizersnee.

Kruinligging

Bij een kruinligging ligt de baby met de kruin naar beneden en niet met het achterhoofd. De doorsnede van het hoofdje is groter en de baby komt veel moeilijker door het geboortekanaal. Er wordt vaak gekozen voor een keizersnee, maar een natuurlijke bevalling is wel mogelijk.

stuitligging

Bij een stuitligging ligt je baby met zijn billen (stuit) of of voeten naar beneden. De stuitligging is de meest voorkomende afwijkende ligging.

Je hebt een volkomen en een onvolkomen stuitligging en een half onvolkomen stuitligging

Bij een onvolkomen stuitligging liggen de benen van de baby gestrekt omhoog naast zijn lichaam, waardoor de stuit naar beneden ligt.

Bij een volkomen stuitligging liggen de benen van de baby het laagst en de voetjes liggen tegen zijn billen aan.

Bij een half onvolkomen stuitligging ligt er één been van de baby naar beneden en één been van de baby omhoog. Bij een voetligging liggen de voetjes het laagst en de benen gestrekt.

 

Wanneer moet je de verloskundige bellen

Je mag uiteraard altijd de verloskundige bellen als je advies wilt of bezorgd bent. Maar in de volgende situaties is het echter raadzaam om direct te bellen:

• De vliezen zijn gebroken.
  Natuurlijk wil de verloskundige altijd weten of de vliezen gebroken zijn. Maar is het vruchtwater nog helder dan hoef je haar hier niet ‘s nachts voor wakker te bellen. Is het vruchtwater groen of bruinig bel dan wel direct de verloskundige, dus ook ’s nachts. De baby heeft dan gepoept in het vruchtwater en kan het benauwd hebben. Dit heet meconium houdend vruchtwater. Meconium is de eerste ontlasting die de baby na de geboorte heeft. De baby heeft het bijvoorbeeld benauwd waardoor het poept in het vruchtwater. Het vruchtwater hoort immers helder of lichtroze te zijn.
• Bij vaginaal bloedverlies
  Als het bloed slijmerig is gaat het waarschijnlijk over een slijmprop en zegt dit niks over of de bevalling begonnen is en hoef je de verloskundige dus niet direct te bellen. Je baarmoeder wordt tijdens je zwangerschap afgesloten door de slijmprop om te voorkomen dat er schadelijke bacteriën bij de baby komen. Het kan soms nog een paar weken duren voordat de bevalling op gang komt na het verliezen van de slijmprop. De druk van de baby op de baarmoedermond, waardoor de baarmoedermond iets open gaat staan kan zorgen voor het verlies van de slijmprop.  Heb je buikpijn bij het bloedverlies en is het helder en veel bel dan wel direct de verloskundige. Bel bij twijfel altijd de verloskundige al is het maar om jezelf gerust te stellen.
  
• Bij weeën
  Bij weeën kun je de volgende richtlijnen aanhouden.
  Ongeveer een uur lang weeën die nog niet zo pijnlijk zijn met tussenpozen van 5 minuten. Hoewel er meestal vermeld wordt dat dit betekent dat de bevalling op gang is gekomen hoeft dit niet altijd het geval te zijn en zou je dus nog even kunnen wachten met bellen. Pas als de weeën echt pijnlijk zijn, 1 tot 1,5 minuut duren en om de 3 minuten weer terug komen komt de ontsluiting pas echt op gang en moet je direct de verloskundige bellen. Bedenk en spreek met de verloskundige af wanneer jij wilt dat ze komt. Misschien wil je het zolang mogelijk alleen met je partner samen doen. Of wil je juist direct begeleiding bij de eerste wee.

De verloskundige zal adviseren wanneer je het best naar het ziekenhuis kunt gaan. Je mag uiteraard altijd de verloskundige raadplegen. Bij twijfel altijd bellen

Vervoer naar het ziekenhuis

Je kunt meestal gewoon met eigen vervoer naar het ziekenhuis.  Zorg ook dat er iemand aanwezig is die kan rijden, de weeën zijn waarschijnlijk al begonnen zorg dus dat iemand anders rijdt. Heb je geen auto of is dit niet mogelijk kies dan bij voorkeur voor een taxi.

Ziekenhuistas

Ook kan het handig zijn dat je al een tas of koffertje klaar hebt staan met alle benodigdheden om in het ziekenhuis opgenomen te kunnen worden denk aan kleding, ondergoed, toiletartikelen, kleding voor de baby enz.  Mochten er bijvoorbeeld toch complicaties optreden tijdens een thuisbevalling dan ben je hierop voorbereid. Zo kun je snel weg en heb je alles al bij je in geval van een ziekenhuisopname.